باکتری های روده چگونه ذهن شما را کنترل میکنند؟

به گزارش پارسینه، مطالعه‌ای که توسط پژوهشگران چینی انجام شده نشان می‌دهد که ریشهٔ اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) ممکن است بیشتر فیزیکی باشد تا روانی. طبق این تحقیق، باکتری‌هایی که در روده‌ی ما زندگی می‌کنند، می‌توانند عامل اصلی OCD در بسیاری از افراد باشند. هدف این مطالعه بررسی ارتباط بین میکروبیوم روده و OCD و نقش احتمالی آن در بروز این اختلال بود. تیم تحقیقاتی شش نوع باکتری را شناسایی کرد که به نظر می‌رسد با این بیماری مرتبط هستند.

پیش از این نیز ارتباطی میان مغز و روده مطرح شده بود؛ به‌طوری‌که سلامت روان می‌تواند بر عملکرد دستگاه گوارش تأثیر بگذارد. اما این نخستین بار است که شواهدی علمی نشان می‌دهد باکتری‌های روده می‌توانند بر اختلالات روانی تأثیر بگذارند.

پژوهشگران دانشگاه پزشکی چونگ‌چینگ در مقالهٔ منتشرشدهٔ خود نوشتند:  

«مطالعات پیشین به ارتباط احتمالی بین میکروبیوم روده و OCD اشاره کرده بودند، اما رابطه‌ی علّی دقیق همچنان نامشخص بود. تحلیل ما نشان داد که برخی از باکتری‌های خاص روده ممکن است رابطه‌ای علّی با OCD داشته باشند و این می‌تواند راهکارهای مداخله‌ای جدیدی برای پیشگیری و درمان این اختلال فراهم کند.»

برای اثبات این رابطهٔ علّی، پژوهشگران چینی از روشی ژنتیکی به نام «تصادفی‌سازی مندلی» (Mendelian randomization) استفاده کردند. آن‌ها داده‌های ژنتیکی مرتبط با باکتری‌های روده را در 18٬340 نفر بررسی کردند و در مجموعه‌ای دیگر شامل 199٬169 نفر، ارتباط بین داده‌های ژنتیکی و OCD را تحلیل کردند. این روش به آن‌ها کمک کرد تا الگوهای باکتریایی روده را به OCD پیوند دهند.

نتایج نشان داد که وجود سه نوع باکتری می‌تواند از OCD جلوگیری کند، در حالی که سه نوع دیگر خطر ابتلا به آن را افزایش می‌دهند:

- باکتری‌های محافظ: *Proteobacteria*، *Ruminococcaceae*، *Bilophila*

- باکتری‌های خطرزا: *Bacillales*، *Eubacterium*، *Lachnospiraceae UCG001*

ارتباط بین روده و مغز موضوع تازه‌ای نیست. در مطالعه‌ای پیشین نیز مشخص شده بود که کاهش سطح گونه‌های *Ruminococcaceae* می‌تواند باعث افسردگی شود.

پژوهشگران می‌نویسند:  

«تحقیقات آینده باید با طراحی‌های طولی و جمعیت‌های متنوع انجام شود تا این یافته‌ها تأیید و گسترش یابد. همچنین طبقه‌بندی دقیق‌تر میکروب‌ها و محصولات متابولیکی آن‌ها می‌تواند به درک بهتر نقش میکروبیوم روده در OCD کمک کند.»

دانشمندان امیدوارند که این یافته‌ها در آینده بتواند به درمان اختلال وسواس فکری-عملی (OCD)  کمک کند هرچند هنوز راه زیادی تا آن نقطه باقی مانده است.

این تحقیق در نشریه‌ی *Journal of Affective Disorders* منتشر شده است.